Het zou zomaar kunnen zijn dat je het (ondanks dat het een worldwide trending topic op Twitter was) maar Sugata Mitra sloot vorige week donderdag een prima editie van Dé Onderwijsdagen af. Met hem hadden de organisatoren een heel erg benaderbare Grote Spreker (en denker) binnen gehaald. De kern van Mitra’s verhaal bestaat voor mij uit twee dingen.
Het eerste punt is het citaat van Arthur C. Clark dat Mitra in vrijwel al zijn presentaties naar voren brengt: A teacher that can be replaced by computer should be. Blijft een even heldere als ingrijpende gedachte waar ik me in kan vinden. Er is inmiddels technologie voorhanden die het leren beter, efficiënter en waarschijnlijk zelfs stukken aantrekkelijker weet te maken. Die moet je als school héél snel adopteren zodat je die leraar weer naar de kern van z’n werk kunt laten gaan of (heel praktisch) zodat je de vergrijzing in het onderwijs op een slimme manier het hoofd kan bieden.
Het tweede punt dat Mitra maakte was zijn constatering dat If children have interest, learning happens. Het is een variant op het mantra Engage me or enrage me. Leerlingen voelen vaak geen enkele band met de leerstof of de manier ze er op onze scholen mee om moeten gaan. Pas als ze het idee hebben dat het opdoen van kennis en (bijbehorende) vaardigheden relevant en toegepast is, als dat wat ze moeten leren een intrinsieke meerwaarde oplevert, dan pas gaan ze leren en raken ze betrokken.
Mooie gedachtes, ik geloof er ook zeker in, die er tijdens Dé Onderwijsdagen ingingen als Gods woord in een ouderling (om mijn moeder hier ook maar eens te citeren). Het ovationele applaus aan het einde van zijn verhaal was volkomen terecht. Of … kijk, ik had Mitra al een paar keer live gezien, een keer echt en een keer online, ik ken de filmpjes (ik veronderstelde dat hij net als Sir Ken Robinson) geen onbekende voor de zaal zou zijn en blijft het gewoon leuk om zo’n man om zo’n man eens in het echt te zien. Maar daar zou het niet om moeten gaan!? Ik was oprecht verbaasd over wat ik links en rechts om me heen hoorde tijdens en na afloop Mitra’s verhaal. En ook in de dagen erna gonsde het op de edublogs over de verbluffende inzichten van Mitra. Stel je toch eens voor zeg, dat we met die ideeën iets gingen doen. Geweldig. Ongelooflijk. Je moet er maar op komen!
En toen werd het stil … want ondanks alle inspirerende verhalen over ontwrichtend innoveren, creatief ondernemen en instituutvrij leren, blijft het in de praktijk van het onderwijs angstvallig rustig. Dé Onderwijsdagen zijn achter de rug, Johnson, Muller, Alberdingk Thijm en Mitra zijn weer naar huis en op school wacht de waan van de dag en dus blijven ideeën niet meer dan dat: ideeën
Dát scholen moeten innoveren weten we, welke inzichten daarbij waardevol zijn weten we, dat kleine ontwrichtende innovaties tot grootse dingen kunnen leiden weten we ook, maar hoe wat dat allemaal in de praktijk gaan brengen, dat weten we dan weer niet. Althans, we doen er als ‘onderwijs’ in elk geval niet veel mee. Wat gaan we nu daadwerkelijk doen met die ideeën en inzichten? Zijn er scholen en docenten die leren zonder docent durven te laten gebeuren? Zijn er scholen en docenten die in de talenten van kinderen durven te investeren of die in het curriculum ruimte laten voor de dingen waar leerlingen echt belangstelling voor hebben?
We hebben volgens mij rumoer nodig, wrijving, spanning, gedoe, revolutie, van alles … maar niet de stilte na Mitra.